Τα 14 πιο συνηθισμένα είδη – Δεν υπάρχει αντίδοτο για την “καφέ Ερημίτισσα”
Σοκ έχει προκαλέσει ο θάνατος ενός 48χρονου άντρα στον Πύργο, ο οποίος νοσηλευτόταν σε κρίσιμη κατάσταση στο νοσοκομείο μετά από τσίμπημα αράχνης.
Ο 48χρονος που βρισκόταν στην Ηλεία για διακοπές, δέχθηκε το τσίμπημα χωρίς να το καταλάβει. Όταν ένιωσε οξύ πόνο στο πόδι επισκέφθηκε ορθοπεδικό και στη συνέχεια οδηγήθηκε στο νοσοκομείο. Η κατάστασή του παρουσίασε ραγδαία επιδείνωση, με την κλινική του εικόνα να είναι περίεργη και τα συμπτώματα που παρουσίασε να παραπέμπουν σε δηλητηριώδες τσίμπημα. Ο άτυχος άνδρας ήταν διασωληνωμένος στη ΜΕΘ και δυστυχώς, παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των γιατρών, εξέπνευσε.
Μιλώντας το πρωί της Παρασκευής (09/08) στην ΕΡΤ, ο Δημήτρης Χατζηγεωργίου, μέλος ΕΟΔΥ και λοιμωξιολόγος, αναφέρθηκε στο περιστατικό και εξήγησε ορισμένα πράγματα για τις δηλητηριώδεις αράχνες, το τσίμπημα των οποίων μπορεί να έχει θανατηφόρες συνέπειες για τον άνθρωπο.
“Το τσίμπημα της αράχνης, το δήγμα, όπως λέγεται, είναι σπάνιο περιστατικό την ιατρική. Οι αράχνες που υπάρχουν στον κόσμο είναι πολλές χιλιάδες είδη, αλλά από αυτές ένας πολύ μικρός αριθμός είναι δυνατόν να προκαλέσουν με το δηλητήριό τους τοξική βλάβη στον άνθρωπο. Είναι κάτι σπάνιο. Οι θάνατοι από αράχνη στις ΗΠΑ, όπου γίνεται μια συστηματική καταγραφή των περιστατικών, είναι από τρεις έως πέντε τον χρόνο σε έναν πληθυσμό που είναι 350-360 εκατομμύρια” δήλωσε ο κ. Χατζηγεωργίου.
Δηλώνοντας ότι όλες οι αράχνες έχουν δηλητήριο, εξήγησε πως “είναι λίγες οι αράχνες που έχουν δηλητήριο τόσο ισχυρό, ώστε να προκαλέσουν βλάβη στον άνθρωπο. Οι δύο κατηγορίες, γιατί δεν είναι μεμονωμένα είδη, έχουν και κάποιες μικρές παραλλαγές, είναι τα εξής: η μία είναι η “μαύρη χήρα”(και η παραλλαγή της, που τη συναντάμε στην Ευρώπη και έχει λίγο διαφορετική όψη) και η άλλη είναι η “καφέ Ερημίτισσα”, η οποία υπάρχει σε όλο τον κόσμο και υπάρχει και στην περιοχή τη δική μας”.
Σε ερώτηση της δημοσιογράφου για το κατά πόσο μπορεί ο άνθρωπος να καταλάβει ότι τον έχει τσιμπήσει αράχνη και πόσο χρόνο χρειάζεται για να αισθανθεί πόνο, ο κ. Χατζηγεωργίου απάντησε: “Η αλήθεια είναι ότι σε κάποιες περιπτώσεις, από τα περιστατικά που έχουν καταγραφεί, ο άνθρωπος το καταλαβαίνει άμεσα το τσίμπημα, γιατί ο πόνος είναι ιδιαίτερα οξύς. Ειδικά από την “μαύρη χήρα”, ο πόνος είναι άμεσος μετά το τσίμπημα. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις όπου ο πόνος μπορεί να καθυστερήσει ή ο πόνος υπάρχει μεν, αλλά δεν δίνει μεγάλη σημασία ο ίδιος ο πάσχων και μπορεί να περάσουν κάποιες ώρες. Το θέμα είναι πως όσο περισσότερες ώρες περνούν, χωρίς να παρθούν κάποια μέτρα και να δοθούν ο πρώτες ιατρικές βοήθειες, τόσο χειρότερο είναι για τον άνθρωποι”.
Αναλύοντας τη δράση του δηλητηρίου, είπε πως “το δηλητήριο εισχωρεί, πηγαίνει στο αίμα και προκαλεί διάφορες διαταραχές από το αυτόνομο νευρικό σύστημα, δηλαδή κάνει εφιδρώσεις, ταχυπαλμίες, μυϊκούς σπασμούς, αυξάνεται η πίεση, κάνει αρρυθμίες στην καρδιά. Σε βαριές περιπτώσεις μπορεί να φτάσει σε πνευμονικό οίδημα ή και μεγάλη πτώση της πίεσης. Ανάλογα με το είδος της αράχνης μπορεί να κάνει και μόλυνση, δηλαδή καταστροφή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, καταστροφή του αίματος, οξεία νεφρική ανεπάρκεια κλπ. Είναι πολλές οι πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχει το δηλητήριο. Σπάνιες μεν, αλλά μπορεί να συμβούν”.
“Συνήθως υπάρχει κάποια ευαισθησία” πρόσθεσε, και υπογράμμισε πως “αυτοί που είναι πιο ευάλωτοι είναι τα παιδιά ή οι άνθρωποι που έχουν μικρό σωματικό βάρος. Ειδικά τα παιδιά. Εκεί οι επιπτώσεις είναι πιο σοβαρές από έναν ενήλικα. Αλλά και στον ενήλικα μπορεί να συμβούν διάφορες επιπλοκές που ίσως οδηγήσουν στον θάνατο. Είναι θέμα του τι είδους επιπλοκή θα εμφανιστεί, ώστε αν θα μπορέσει ο άνθρωπος να ανταποκριθεί σε αυτή και να την ξεπεράσει”.
Όσον αφορά στο αντίδοτο, ο λοιμωξιολόγος τόνισε τα εξής: “Για τη “μαύρη χήρα” υπάρχει αντίδοτο και γνωρίζω ότι υπάρχει και στην Ελλάδα. Για την “καφέ Ερημίτισσα” δεν υπάρχει σε όλη την Ευρώπη. Υπάρχουν σε κάποιες μεμονωμένες χώρες κάποια σκευάσματα, που τα έχουν κατασκευάσει οι ίδιες οι χώρες, δεν είναι εμπορικά σκευάσματα, κα έχουν χρησιμοποιηθεί στη Νότια Αμερική. Εκτός απ’ αυτό, μπορεί να φαίνονται ίδιες οι αράχνες αλλά το δηλητήριό τους να μην είναι το ίδιο, οπότε το αντίδοτο που χρησιμοποιείται στη Νότια Αμερική δεν σημαίνει ότι είναι το ίδιο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην Ευρώπη, είναι διαφορετικά πολλές φορές”.
Τέλος, ο κ. Χατζηγεωργίου έστειλε ένα σημαντικό μήνυμα, λέγοντας: “Δε βάζουμε ποτέ τα χέρια μας και τα πόδια μας βέβαια εκεί που δεν βλέπουμε. Ποτέ δεν πάμε να ακουμπήσουμε ένα μέρος που είναι σκοτεινό, κρυφό, κάτω από μια πέτρα ή ένα ξύλο. Πρώτα σηκώνουμε το ξύλο, κάνουμε την κίνηση αυτή, και μετά πάμε να πιάσουμε”.
Οι δηλώσεις του Δ. Χατζηγεωργίου για τις αράχνες
Oι επικίνδυνες αράχνες στην Ελλάδα – Τα 14 πιο συνηθισμένα είδη
Τα βασικά για τις αράχνες
Καταρχάς όλες οι αράχνες διαθέτουν δηλητήριο, το οποίο το χρησιμοποιούν επιθετικά για να προκαλέσουν παράλυση στο θήραμά τους και αμυντικά όταν νιώσουν κάποια απειλή.
Κάποιες αράχνες διαθέτουν ισχυρό δηλητήριο, αλλά οι περισσότερες που υπάρχουν στην Ελλάδα δεν είναι επικίνδυνες για τον άνθρωπο.
Το σώμα τους καλύπτεται από χνούδι-τρίχες, οι οποίες μπορεί να προκαλέσουν δερματικό ερεθισμό στον άνθρωπο.
Διαθέτουν κλωστικές θηλές, με τις οποίες δημιουργούν μεταξένιες ίνες που χρησιμοποιούν για την κατασκευή του ιστού και για τη δημιουργία κουκουλιών, όπου εναποθέτουν τα αυγά τους.
Γενικά, οι αράχνες είναι ωφέλιμες καθώς μπορούν να συγκρατήσουν τους πληθυσμούς επιβλαβών εντόμων, όπως μύγες και κουνούπια.
Αράχνες: Τα 14 πιο συνηθισμένα είδη
Brown recluse spider – Καφέ αράχνη «ερημίτης»
Πρόκειται για αράχνες μεγέθους από 10 έως 15 χιλιοστά και όπως υποδηλώνει το όνομα είναι χρώματος καφέ.
Το δηλητήριο τους είναι επικίνδυνο όμως σπάνια προκαλεί ζημιά λόγω της εξαιρετικά μικρής ποσότητας που αποδεσμεύουν κατά το δάγκωμα.
Πυρετός, σπασμοί, φαγούρα, ναυτία και μυϊκός πόνος είναι μερικά από τα συμπτώματα τσιμπήματος καφέ αράχνης.
Σε ακραίες περιπτώσεις, τα τσιμπήματα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε νέκρωση ζωντανών κυττάρων. Στην περίπτωση αυτή, εμφανίζονται επώδυνες ανοιχτές πληγές που αργούν να επουλωθούν.
Πιθανολογείται πως μια τέτοια καφέ αράχνη τσίμπησε τον 48χρονο που έχασε τη ζωή του στην Ηλεία.
Cross Orbweaver – Araneus diadematus
Το χρώμα τους κυμαίνεται από ανοιχτό κίτρινο έως πολύ σκούρο γκρι. Διαθέτουν άσπρα σημάδια στο επάνω μέρος που σχηματίζουν σταυρό.
Οι συγκεκριμένες αράχνες είναι πολύ συνηθισμένες, ακόμα και σε αστικά περιβάλλοντα. Δεν είναι επιθετικές και συνήθως δαγκώνουν μόνο αν ξαφνιαστούν π.χ αν την αρπάξει κάποιος απότομα.
Το δάγκωμα τους επιφέρει πόνο, πρήξιμο και κοκκινίλα που διαρκούν μερικές ημέρες.
European Nursery Web Spider – Pisaura mirabilis
Οι αράχνες αυτές ξεχωρίζουν από τον αυγόσακο που κουβαλάνε τα θηλυκά. Διαθέτουν λεπτό κορμό και μακριά πόδια.
Είναι δηλητηριώδεις, όμως δεν συνηθίζουν να επιτίθονται σε ανθρώπους παρά μόνο στα θύματα τους. Είναι εξαιρετικά απίθανο να αποδειχθούν τα τσιμπήματα τους θανατηφόρα για τον άνθρωπο.
Goldenrod Crab Spider- Misumena vatia
Είναι μικροσκοπικές καθώς το μέγεθος τους φτάνει έως τα 10 χιλιοστά και συνήθως είναι κίτρινες ή άσπρες. Έχουν ένα χαρακτηριστικό περπάτημα «κάβουρα» καθώς μετακινούνται πλαγίως.
Το δηλητήριο τους δεν είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο, ενώ το τσίμπημα τους ενδεχομένως να μη διαπεράσει καν το δέρμα μας.
Walnut Orbweaver – Nuctenea umbratica
Οι αράχνες αυτές είναι πλατιές, το πολύ έως 15 χιλιοστά και χρώμα που κυμαίνεται σε αποχρώσεις του καφέ, κόκκινου, γκρι και μαύρου.
Το δηλητήριο τους είναι ελαφρώς τοξικό και χρησιμεύει ως αμυντικός μηχανισμός για την αποτροπή πιθανών απειλών.
Οι άνθρωποι, οι σκύλοι, οι γάτες και άλλα μικρά θηλαστικά μπορεί να παρουσιάσουν μικρό ερεθισμό ή ελαφρά δυσφορία σε περίπτωση δαγκώματος.
Pink Crab Spider – Thomisus onustus
Έχουν τριγωνικό σώμα και φτάνουν έως τα 11 χιλιοστά. Το χρώμα τους μπορεί να είναι ροζ, κίτρινο, άσπρο ή πράσινο.
Είναι άκακες και θεωρούνται «του σπιτιού» καθώς τρώνε μύγες και κουνούπια.
Radiated Wolf Spider- Hogna radiata
Πολύ συνηθισμένο είδος αράχνης που συναντάται σε κάθε περιβάλλον, κυρίως κάτω από πέτρες, βράχους ή ξύλα.
Οι αράχνες αυτές μπορούν να δαγκώσουν αν νιώσουν κίνδυνο, αλλά δεν βγάζουν πάντα δηλητήριο. Ως εκ τούτου, δεν θεωρούνται επικίνδυνες για τον άνθρωπο. Τα συμπτώματα του δαγκώματος είναι ήπια και περιλαμβάνουν κνησμό, πρήξιμο και ήπιο πόνο.
Wasp Spider – Argiope bruennichi
Οι αράχνες αυτές μοιάζουν με σφίγγα, καθώς έχουν μαύρες και κίτρινες ρίγες σε όλο τους το σώμα εκτός από τα πόδια.
Παρά τον έντονο χρωματισμό τους, οι αράχνες αυτές δεν είναι επικίνδυνες για τον άνθρωπο. Δεν είναι επιθετικές και δαγκώνουν μόνο αν νιώσουν πως απειλούνται σοβαρά.
Napoleon Spider – Synema globosum
Διαθέτουν μεγάλο στρογγυλό κορμό συνήθως σε κόκκινες, κίτρινες ή ασπρόμαυρες αποχρώσεις.
Η αράχνη αυτή μπορεί να προκαλέσει τοξικές αντιδράσεις ποικίλης σοβαρότητας. Ωστόσο, οι τοξίνες αυτές στοχεύουν κυρίως τα θηράματα και τους θηρευτές τους και συνήθως δεν είναι θανατηφόρες για τον άνθρωπο.
Tropical Tent web Spider – Cyrtophora citricola
Συνήθως καφέ με γκρι τρίχες, ενώ δεν ξεπερνούν τα 10 χιλιοστά σε μέγεθος. Σχηματίζουν αποικίες, συχνά σε κορμούς δέντρων.
Είναι δηλητηριώδεις αλλά όχι για τον άνθρωπο, με το τσίμπημα τους να επιφέρει μόνο μια μικρή ενόχληση.
Half-edged Wall Jumping Spider – Menemerus semilimbatus
Αυτό το είδος αράχνης είναι συνήθως σε καφέ και γκρι χρωματισμούς με άσπρο τρίχωμα. Συναντώνται κυρίως σε επίπεδες επιφάνειες όπως φράχτες.
Θεωρούνται πανέξυπνες και πολλοί τις προτιμούν για κατοικίδια καθώς είναι ακίνδυνες.
Marbled Cellar Spider – Holocnemus pluchei
Οι αράχνες αυτές ξεχωρίζουν από τα μακριά, λεπτά και εύθραυστα πόδια τους που διαθέτουν ασπρόμαυρες ρίγες. Συνήθως βρίσκονται σε υπόγεια και αποθήκες.
Αν και διαθέτουν δηλητήριο, είναι ακίνδυνες για τον άνθρωπο καθώς δεν έχουν την δύναμη να τον δαγκώσουν.
Triangulate Combfoot – Steatoda triangulosa
Μικροσκοπικές αράχνες με μέγεθος από 3 έως 6 χιλιοστά, συνήθως καφέ με πορτοκαλί. Θεωρούνται αράχνες «του σπιτιού» και τρώνε ψύλλους, μυρμήγκια και άλλα έντομα.
Δαγκώνουν αν νιώσουν κίνδυνο, αλλά το δηλητήριο τους δεν είναι επικίνδυνο για τον άνθρωπο εκτός αν κάποιος είναι αλλεργικός.
«Μαύρη Χήρα» της Μεσογείου
Η «Μαύρη Χήρα», η οποία είναι δηλητηριώδης, υπάρχει σε όλες τις μεσογειακές χώρες, όμως δεν τη συναντά κανείς συχνά και δεν θα βρεθεί εύκολα μέσα σε σπίτια, αλλά σε βράχια, στα οποία θα φτιάξει τον ιστό της, που δεν θα εγκαταλείψει.
Σε περίπτωση που σας έχει τσιμπήσει αράχνη «μαύρη χήρα» και έχετε πόνο ή άσχημες παρενέργειες, τότε ο γιατρός θα σας χορηγήσει ενδοφλέβια αντίδοτο για το δηλητήριο της αράχνης. Τα συμπτώματα, μετά την ενδοφλέβια χορήγηση του αντίδοτου, θα υποχωρήσουν μέσα σε διάστημα μισής ώρας. Επειδή το αντίδοτο μπορεί να προκαλέσει σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις, θα πρέπει να χορηγηθεί με προσοχή.
Κάποια από τα χαρακτηριστικά μέσω των οποίων μπορείτε να αναγνωρίσετε τη «Μαύρη Αράχνη» είναι το γυαλιστερό μαύρο σώμα και τα μακριά πόδια, η κόκκινη κοιλιά σε σχήμα κλεψύδρας και το συνολικό μήκος σώματος που φτάνει τα 2,5 cm.
